‘फेमिनिस्टलाई धेरैले लेस्बियन ठान्छन्’

कात्तिक १६, २०७६ शनिबार १३:३०:१५ | उज्यालो सहकर्मी

प्रख्यात भारतीय लेखिका अनीता नायरले भारतमा कसैले पनि ‘फेमिनिज्म’ को प्रशंसा नगर्ने र यसलाई अपमानजनक शब्दका रुपमा हेर्ने बताएकी छिन् ।

‘साहित्य आजतक–२०१९’ को ‘वी शुड अल बी फेमिनिस्ट’ नामक सत्रमा अनीता नायरसँग मेघना पन्त र केआर मीराले फेमिनिज्म अर्थात नारीवादका बारेमा चर्चा गरेका छन् ।

अनीता नायरले नारीवादका बारेमा आम मानिसको बुझाइ नै गलत भएको बताइन् । उनी भन्छिन्, ‘जब मैले ‘लेडिज कूप’ उपन्यास लेखेँ, मलाई फेमिनिस्ट भनियो । यसले मलाई निकै रिस उठ्यो । यहाँ नारीवादको सम्मान कहिल्यै हुँदैन । यसलाई एक अपमानजनक शब्दका रुपमा बुझिएकाले मलाई निकै दुःख लाग्छ । मेरो विचारमा फेमिनिज्मको अर्थ हरेक महिलालाई आफ्नो हक प्राप्त होस् र कतैबाट पनि आफू कमजोर छु भन्ने महसुस नहुनु हो । प्रायः महिलालाई तपाईँ एक अलग व्यक्ति हुनुहुन्छ त्यसैले त तपाईँ असल महिला हुनुहुन्छ भनेर भनिन्छ ।’

उनले भनिन्, ‘सबैभन्दा पहिले हामी को हौँ भन्ने कुरा हामीले थाहा पाउनुपर्छ । हाम्रो जेण्डर हामीबाट के चाहन्छ ? जैविक रुपमा केही अन्तर छ, दुर्भाग्य हामीले त्यसलाई बुझ्दैनौँ । यो केबल पुरुषको सोचको विषय होइन । फेमिनिज्मको अर्थ कुनै महिला अर्को महिलाका बारेमा सहज हुनु पनि हो ।’

‘नारीवादीलाई ‘लेस्बियन’ समेत भन्ने गर्छन्’

लेखिका तथा पत्रकार मेघना पन्तले भनिन्, ‘मलाई सन् २०१३ म फेमिनिस्ट हुँ भन्ने लाग्यो । तर मानिसहरुले मलाई फेमिनिस्ट जस्तो भएर नहिँड्न सल्लाह पनि दिए । उनीहरुको तर्क थियो, म लेस्बियन होइन, म रिसाउँदिनँ पनि । मैले लिपिस्टिक पनि लगाउँछु । मलाई फेमिनिज्म के हो भन्नेबारे बुझ्न धेरै समय लाग्यो । हामी(मैले र शैली चोपडा)ले सन् २०१८ मा किताब लेख्यौँ ‘फेमिनिस्ट रानी’ । दुर्भाग्य यो छ कि मानिसहरु फेमिनिज्मलाई नराम्रो शब्दका रुपमा लिने गर्छन् । मानिसहरु यसलाई पुरुषविरुद्धको विषय मान्छन् ।’

‘केरल जस्तो ठाउँमा पनि बुझ्दैनन्’

मलयालम लेखिका केआर मीराले आफ्नो अनुभव सुनाइन्, ‘एक पटक केरलको एउटा कार्यक्रममा एक वृद्ध व्यक्ति मेरो नजिक आएर सोधे, तपाईँ किन सधैँ फेमिनिज्मको कुरा गर्नुहुन्छ ? के तपाईँ का श्रीमान असल छैनन् ?’

केरल जस्तो ठाउँमा त नारीवादका बारेमा यस्तो सोच्छन् भने अरु ठाउँको अवस्था झन् के होला भनेर प्रश्न गरिन् । उनले २१ औँ शताब्दीमा पनि फेमिनिस्ट किन हुनुपर्छ भन्दै चर्चा गर्नुपर्ने बाध्यता रहेको बताइन् । अहिले पनि धेरै मानिसहरुलाई न्याय र समानता जस्ता शब्दको बारेमा थाहा नभएको मीराले बताइन् ।

अन्तिम अपडेट: मंसिर १२, २०८१

Disclaimer:

उज्यालोका खबर फेसबुक, इन्स्टाग्राम, एक्स ट्वीटर र यूट्युबमा हेर्न तथा उज्यालो रेडियो नेटवर्क ९० मेगाहर्जसँगै देशभरका विभिन्न एफएम रेडियोहरुबाट पनि सुन्न सकिन्छ । उज्यालोमा प्रकाशित तथा प्रसारित सामग्री यस संस्थाको स्वतन्त्र, निष्पक्ष र तथ्यमा आधारित सम्पादकीय नीतिबाट निर्देशित छन् र गल्ती नहोस भन्नेमा सचेतता अपनाएर तयार पारिएका छन् । प्रकाशन र प्रसारण भएका सामग्रीको विषयमा तपाईको गुनासो, प्रतिकृया र सुझावलाई हार्दिक स्वागत गर्दै गल्ती भएको पाईएमा तत्काल सच्याइने जानकारी गराईन्छ । उज्यालोबाट प्रकाशन तथा प्रसारण हुने सामग्रीको प्रतिलिपि अधिकार यस संस्थामा निहीत रहेकोले संस्थाको अनुमति विना समाचारको नक्कल उतार्ने, पुनरुत्पादन, प्रशारण वा फोटोकपी गर्न पाइदैन । कसैले त्यसो गरेमा कानूनी कार्वाही हुन सक्नेछ ।

तपाईको प्रतिक्रिया

नाम (अनिवार्य)

इमेल (अनिवार्य) (गोप्य राखिनेछ)

प्रतिक्रिया दिनुहोस्