पूर्वी नवलपरासीको धौवादी डाँडाको वायु उर्जा केन्द्रमा उत्पादन ठप्प
मंसिर १६, २०८१ आइतबार
लमजुङ – लमजुङका व्यावसायिक अलैँची उत्पादक किसान र व्यवसायीहरु पूर्वी नेपालमा रहेका विभिन्न जिल्लाको अवलोकन भ्रमणमा निस्केका छन् ।
नेपाल सरकार कृषि तथा पशुपन्छी विकास मन्त्रालय अन्र्तगत प्रधानमन्त्री कृषि आधुनिकीकरण परियोजना, अलैंची जोन लमजुङको वार्षिक कार्यक्रम अन्र्तगत अलैंचीका विविध पक्षको अध्ययन भ्रमणका क्रममा लमजुङका किसान र व्यवसायीको एक टोली अलैँची खेती हुने पूर्वी नेपालको इलाम, पाँचथर र ताप्लेजुङ जिल्लाको अवलोकन भ्रमणमा निस्केको हो ।
टोलीले आइतबार इलाम र पाँचथर पुगेर जिल्लामा रहेका अलैँची किसान र व्यवसायीहरुसँग अलैँची खेतीबारे अन्तरक्रिया गरेको छ । आइतबार बिहान इलाम अलैँची व्यवसायी महासंघको समन्वयमा लमजुङबाट गएको अवलोकन भ्रमण टोलीले अलैँची खेतीको समग्र पक्षको विषयमा केन्द्रित रही अन्तरक्रिया गरेको हो ।
अन्तरक्रियामा किसानहरुले अलैँची खेतीमा लाग्ने रोग तथा घट्दो मूल्यका विषयमा छलफल गरेका थिए ।
इलामका व्यावसायिक अलैँची उत्पादक किसान मोहन विष्टले किसानहरुले अझै परम्परागत रुपमा खेती गर्दै आएको उल्लेख गर्नुभयो ।
विष्टले आफूले झण्डै ५ रोपनी जग्गामा लगाएको अलैँची खेतीमा जुरजुरे रोगले सताएको बताउनुभयो । ‘अहिलेसम्म आफ्नै तवरबाट किसानहरुले खेती गर्दै आएका छन्,’ उहाँले भन्नुभयो, ‘लगाइएको अलैँचीमा विभिन्न रोगले सताउने गरेको छ । किसानहरुले पर्याप्त रुपमा प्राविधिक सेवा पाउन सकेका छैनन् ।’
लमजुङका अलैँची उत्पादक किसान केशलाल तामाङले पनि अलैँची उत्पादक किसानहरुले विज्ञ सहितको प्राविधिक सेवा पाउन नसकेको गुनासो गर्नुभयो ।
इलामकै व्यवसायी एवं अलैँची व्यवसायी महासंघ इलामका महासचिव कृष्ण पौडेलले किसानहरुले अलैँची उत्पादनमा वृद्धि गर्नुपर्ने धारणा राख्नुभयो ।
उच्च परिमाणमा गुणस्तरीय अलैँची उत्पादन गरी निर्यात गर्न सकेमा देशको आर्थिक समृद्धिका साथै अन्तर्राष्ट्रिय स्तरमा देशलाई चिनाउन सकिने सरोकारवालाहरुले तर्क राखेका थिए ।
यसैगरी, इलाम नगरपालिकाका प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत रामकुमार शाहले देशमा उत्पादित अलैँचीलाई मसला बालीको रुपमा मात्र नभई औषधीजन्य पदार्थ बनाई बाहिर निर्यात गर्न सकेको खण्डमा अलैँचीले बजार पाउन सक्ने धारणा राख्नुभएको थियो ।
यसैगरी, टोलीले आइतबार दिउँसो नै पाँचथरको फिदिम पुगी यहाँका किसान तथा व्यवसायीहरुसंग पनि छलफल गरेको छ । छलफलका क्रममा किसानहरुले पछिल्लो समय अलैँचीले राम्रो बजार पाउन नसकेको गुनासो पोखेका थिए ।
नेपालमा उत्पादित अलैँची भारतको बजारमा मात्रै सीमित भएका कारणले किसानले सोचेअनुसार अलैँचीको सकेका छैनन् ।
राज्यले उचित नीति निर्माण गरी ‘टे«डमार्क’ गरी बाह्य मुलुक निर्यात गर्न सके नेपालका किसानहरुले अलैँचीको राम्रो मूल्य पाउन सक्ने बताउनुभएको छ ।
अलैंची व्यवसायी महासंघका वरिष्ठ केन्द्रीय उपाध्यक्ष दीपक नेपालले अलैंची किसानको मनोबल उच्च हुने काम नेपाल सरकारले गर्नुपर्ने बताउनुभयो । उहाँले भन्नुभयो, ‘अलैँची किसानले हतोत्साहित नभई काम गर्नुपर्छ । अलैंची व्यावसायी महासंघले किसानलाई पुलको काम गरिरहेको छ ।’
टोलीले ताप्लेजुङका साथै दार्जिलिङ, सिलिगुढी, सिक्किम लगायतका भारतीय बजारको अलैंची खेती र बजारको अवस्था बारे अध्ययन गर्ने नेपाल अलैँची व्यवसायी महासंघ लमजुङ शाखाले जनाएको छ ।
उज्यालोका खबर फेसबुक, इन्स्टाग्राम, एक्स ट्वीटर र यूट्युबमा हेर्न तथा उज्यालो रेडियो नेटवर्क ९० मेगाहर्जसँगै देशभरका विभिन्न एफएम रेडियोहरुबाट पनि सुन्न सकिन्छ । उज्यालोमा प्रकाशित तथा प्रसारित सामग्री यस संस्थाको स्वतन्त्र, निष्पक्ष र तथ्यमा आधारित सम्पादकीय नीतिबाट निर्देशित छन् र गल्ती नहोस भन्नेमा सचेतता अपनाएर तयार पारिएका छन् । प्रकाशन र प्रसारण भएका सामग्रीको विषयमा तपाईको गुनासो, प्रतिकृया र सुझावलाई हार्दिक स्वागत गर्दै गल्ती भएको पाईएमा तत्काल सच्याइने जानकारी गराईन्छ । उज्यालोबाट प्रकाशन तथा प्रसारण हुने सामग्रीको प्रतिलिपि अधिकार यस संस्थामा निहीत रहेकोले संस्थाको अनुमति विना समाचारको नक्कल उतार्ने, पुनरुत्पादन, प्रशारण वा फोटोकपी गर्न पाइदैन । कसैले त्यसो गरेमा कानूनी कार्वाही हुन सक्नेछ ।
श्यामशितल परियार उज्यालोकाे लमजुङ र मनाङ जिल्ला सम्वाददाता हुनुहुन्छ ।